W największym państwie muzułmańskim świata Indonezji, odsłonięto największy na świecie pomnik żydowskiego świecznika siedmioramiennego – Menory. A dokonało się to w chrześcijańskiej dzielnicy celebeskiego Manado.Niecodzienny jak na Archipelag indonezyjski pomnik stanął w miejscowości Manado na Celebesie.
To największe miasto na północy wyspy, będące zarazem stolicą prowincji Sulawesi Północne, może poszczycić się 19-to metrowym świecznikiem siedmioramiennym, symbolem historii Narodu Wybranego.
Samorząd dzielnicy Manado, w której wzniesiono pomnik będący pradawnym symbolem Judaizmu, ufundował go w imię idei pokazania światu a przede wszystkim społeczności żydowskiej, iż możliwy jest taki „wyniosły” akty poszanowania innej religii na drugim końcu świata.
Warto również zauważyć, iż dziewiętnasto metrowa Menora z Manado jest najprawdopodobniej największym pomnikiem tego typu na świecie.
Ponadto w okolicach pomnika i oddanej 6 lat temu do użytku synagodze, zobaczyć można flagi Izraela oraz symbol żydowskiej Gwiazdy Dawida.
Lokalny działacz samorządowy, Denny Wowiling będący pomysłodawcą przedsięwzięcia, powiedział, iż zainspirowała do Menora stojąca przed parlamentem Izraela – Knesetem.
Nie skrywa również ekonomicznego wątku podczas realizacji swojego pomysłu.
Wierzy, że największy na świecie pomnik świętego symbolu narodu żydowskiego, przyciągnie uwagę turystów i biznesmenów z Europy.
Wybudowanie 6 lat temu Synagogi oraz postawienie pomnika Menory jest wyrazem poparcia władz lokalnych oraz miejscowej społeczności dla takich tolerancyjnych gestów oraz tendencji.
Posiadające bardzo liczną społeczność chrześcijańską oraz ogólnie tolerancyjne religijnie Manado jest ostatnią i jedyną fortecą judaizmu w Indonezji.
Ostatnią synagogę w Surabaya na Jawie zamknięto na przestrzeni 2008/9 roku na fali antyizraelskich i pro palestyńskich demonstracji.
W czasach „holenderskich” rządów kolonialnych Gminy żydowskie spotkać zaś można było we wszystkich większych miastach Archipelagu.
Żydzi byli częstokrotnie mediatorami pomiędzy holenderskimi kolonizatorami i lokalnymi mieszkańcami w kwestiach handlu i obrotu nieruchomościami.
Według Anthony Reida z Australian National University, Indonezja ze swoim umiarkowanym islamem nie była nigdy usposobiona silnie antyżydowsko.
Dopiero w drugiej połowie minionego stulecia a szczególnie po roku 1980tym konflikt w Palestynie rozbudził rosnące na sile antysemickie nastroje.
We wspomnianej Surabaya na zapomnianym i zarośniętym cmentarzu żydowskim najnowsze nagrobki pochodzą jeszcze z 2007 roku.
W Manado rodziny holenderskich Żydów swobodnie praktykowały wiarę mojżeszową do roku 1949.
Po odzyskaniu niepodległości, większości pozostałych w Indonezji osób pochodzenia żydowskiego przyjęła Islam bądź Chrześcijaństwo w celu uniknięcia prześladowań w przyszłości.
Część z nich nie ma nawet pojęcia o swoich korzeniach. Inni jak Palilingan, wykładowca na miejscowym uniwersytecie, syn Chrześcijanina i Muzułmanki w dojrzałym wieku dowiedział się, że jego przodkowie to 19-to wieczni emigranci z Europy, holenderscy Żydzi.
Fakt ten zainspirował go do nawiązania kontaktu z Rabinem Abergelem z Singapuru, który pomógł mu rozbudzić jego żydowski korzenie i świadomość.
W Manado podczas odsłonięcia pomnika nawet w taksówkach widać było izraelskie chorągiewki.
Oby był to symboliczny gest wyciągniętej do innej religii ręki.
by 